1. Neden bir Kürt karşıtı akım var?
- Sosyal medya tetiklemeleri: 2023'ten itibaren özellikle X (eski Twitter) platformunda, Türk milliyetçilerinin Japonca paylaşımlarıyla büyüyen nefret söylemi, Japon gençlerinde anti-Kürt animus uyandırdı (asahi.com). Bu postlar, Kürtlerin Japonya’ya “enjekte edilmesi” ya da “yasadışı kalmaları” gibi asılsız ithamları yaygınlaştırdı.
- Sağcı grupların etkisi: Ultra-milliyetçi “Japan First Party” gibi gruplar, Kürtlerin sığınmacı kisvesi altında Japonya’ya girip “İslamlaştırma” peşinde olduklarını iddia ederek deportasyon çağrıları yapıyor (reddit.com).
- “Kamplaşan yabancı” algısı: Japon toplumunun homojenliğe dayalı tarihi, azınlıklara karşı temkinli yaklaşımıyla birleşince, sınırlı sayıda Kürt grubu olmasına rağmen “sorunlu yabancılar” olarak öne çıkmaları kolay oldu .
2. Japonya’daki Kürt nüfusu ve statüleri
Göstergeler | Değer / Açıklama |
---|---|
Tahmini nüfus | 2.000 – 3.000 kişi (en.wikipedia.org) |
Yoğunluk alanları | Saitama (özellikle Kawaguchi, Warabi) – 1.500 ve 1.000 civarı |
Yasal statü dağılımı | Birçok Kürt “kâri hōmen” (geçici salıverilme) statüsünde; resmi mülteci statüsü neredeyse yok (1990'dan bu yana yalnızca 1 kişi ) |
Mülteci başvuru sayısı | 3.415 Kürt başvuru (çoğunun Türkiye pasaportlu) yapılmış, ama tanınmayanlar fazla |
- Geçici çalışma ve eğitim hakları sınırlı; çalışma izni alabilenler ise çoğunlukla inşaat veya yıkım sektöründe yer alıyor .
3. Beraberinde getirdiği sorunlar ve hak ihlalleri
- Hatemongering ve şiddet içeren tehditler: Japonya'da Kürtlere yönelik "ölürsünüz", "sınır dışı edileceksiniz" gibi metinler çevrildi; ırkçı gruplar eylemler düzenledi .
- Toplumsal baskıların doğrudan etkisi: Saitama’da düzenlenen Newroz (“bahar bayramı”) gibi bir etkinlik, güvenlik gerekçesiyle park yönetimi tarafından iptal edildi. Kamuoyu tepkisi sonrası af dilenmek zorunda kalındı (asahi.com).
- Belgeye dayanmayan suçlamaların gölgesi: Medyada sıkça “kaçak kalıyorlar” ya da “kaçak suç işliyorlar” gibi iddialar öne çıkarıldı; bu da yerel yönetimler ve halkı Kürtlere karşı daha temkinli hale getirdi .
- Eğitim ve sağlık gibi temel hizmetlerde engeller: Yasal statüsü olmayan ailelerin çocukları okullar dışında bırakıldı, sağlık hizmetlerine erişim zora girdi .
4. Motivasyonlar kimden geliyor?
- Türk milliyetçisi paylaşımlar: Özellikle sosyal medyada Türk milliyetçileri, Japonca yazılarla Kürtlerin vatandaş olamayacağı gibi dezenformasyonlar yayarak nefretin tohumlarını ekti .
- Japon milliyetçiliği ve yabancı karşıtlığı: “Tek etnisite” mitine dayanan Japon sağcı çevreler, ekonomik ve kültürel kaygılardan dolayı göçmenlere karşı pozisyon aldı .
- Yerel memnuniyetsizlikler: Bazı yerel halk, mülteci başvurularının artmasını kabullenmek istemedi ve ilçeler arasında Kürt düşmanlığına zemin oluştu .
5. Sığınma hakları ve ulusal cevaplar
- Resmi mülteci kabulü neredeyse sıfır, Kürtlerin başvuruları reddediliyor .
- Yeni göçmen yasasıyla aynı başvuruya üçüncü kez izin verilmiyor; her üçüncü ret anında sınır dışı süreci başlıyor .
- Sivil dayanışma ve savunuculuk ağları: “Japan-Kurdish Exchange Liaison Committee” gibi gruplar ortaya çıktı. Japon gönüllüler, dil kursları, kültürel etkinliklerle Kürtlerin entegrasyonuna katkı veriyor (arabnews.jp).
6. Bilinçlendirme ve çözüm önerileri
- Medya tarafsızlığı arttırılmalı: NHK gibi kamu yayıncıları, Kürtlerin mağduriyetini ayrıntılı şekilde ele almalı ve nefret söylemine karşı duruş sergilemeli .
- Hukuki koruma ve yasalar: Nefret söylemi ve ırk ayrımcılığına karşı Japonya’da yasal zeminin güçlendirilmesi; insan hakları yasaları hayata geçirilmeli .
- Yerel diyalog kanalları: Sivil toplum, Kürt grupları ve yerel yönetimler arasında sürekli diyalog kurulmalı. Newroz ve kültürel etkinlikler gibi faaliyetlerle kamuoyunun desteklemesi sağlanmalı.
- Uluslararası itirazlar: Türkiye hükümeti ve uluslararası insan hakları kuruluşları, Japonya'daki Kürt hak ihlallerine dikkat çekmek için diplomatik baskı uygulayabilir.